Bryussel Kiyev borasida kelisha olmadi

04.04.2024 00:00 Dunyo 5

Bryussel Kiyev uchun 100 mlrd yevrolik jamg‘arma bo‘yicha kelisha olmadi

NATO mamlakatlari tashqi ishlar vazirlari Ukrainaga 100 milliard yevrolik budjetga ega harbiy yordam ko‘rsatish bo‘yicha yangi fond yaratish bo‘yicha qaror qabul qilmadi, biroq «yakdil fikrga yaqinlashdi».

Mq6zkiIsXBN3tUbxrN_kfcK-3tPm3p9r

foto: Geert Vanden Wijngaert/AP Photo/picture alliance

Shimoliy Atlantika alyansi tashqi ishlar vazirlari 3 aprel, chorshanba kuni Bryusselda tashkilotning 75 yilligiga bag‘ishlangan ikki kunlik uchrashuvga yig‘ildi va Vashingtondagi yubiley sammitga tayyorgarlikni muhokama qildi.

Uchrashuv bayram munosabati bilan o‘tganiga qaramay, muzokaralar asosiy mavzusi Ukrainaga Rossiyaga qarshi turishidagi yordam bo‘ldi. NATO bosh kotibi Yyens Stoltenberg aytganidek, vazirlar «kelgusi yillarda Ukrainaga barqaror va taxmin qilinadigan harbiy yordam uchun kuchli asos yaratish» haqida gaplashdi.

Gap Ukrainaga harbiy yordamni moliyalashtirish uchun besh yilga 100 milliard yevrolik budjet bilan maxsus fond yaratish haqida ketyapti. 

Stoltenbergning UQK uchun NATO maxsus jamg‘armasi tashabbusi

Vazirlar uchrashuvi arafasida bir qancha OAV shunday tashabbusni shaxsan Stoltenberg ilgari surgani haqida xabar tarqatdi. Taklifning mazmun-mohiyati alyansga a’zo 32 davlat har bir mamlakat yalpi ichki mahsuloti hajmiga muvofiq NATO umumiy budjetiga badal to‘lash tamoyili bo‘yicha Ukrainaga yordam fondiga moliyaviy hissa qo‘shishidan iborat. 

Biroq jurnalistlar Stoltenbergning o‘zidan fond haqida so‘ramoqchi bo‘lganida, u o‘z javoblarida juda ehtiyotkor bo‘lib chiqdi va har qanday aniq miqdor yoki tafsilotlarni keltirishdan tiyildi. Uning so‘zlariga ko‘ra, hozir Ukraina Qurolli kuchlari (UQK) shoshilinch ehtiyojlarga ega, shuning uchun ittifoqchilar «qo‘llab-quvvatlash dinamikasini o‘zgartirishi kerak». 

«Biz Ukrainaga uzoq muddatda ishonchli va taxmin qilinadigan yordam ko‘rsatishimiz kerak. Ixtiyoriy badallarga kamroq va ko‘proq NATO majburiyatlariga, qisqa muddatli takliflarga kamroq va ko‘p yillik istiqbollarga ko‘proq tayanishimiz kerak», - dedi Stoltenberg jurnalistlarga.

NATOning AQShdagi sammitida Ukrainaga yordam fondi tasdiqlanadi 

Yakuniy matbuot anjumanida Stoltenberg Ukrainaga 100 milliard yevro miqdorida yordam fondini yaratish bo‘yicha yakuniy qaror qabul qilinmaganini aytdi. Shu bilan birga, bosh kotib: «Biz konsensus tomon ketmoqdamiz va yakuniy qaror Vashingtonda qabul qilinadi (iyul oyidagi NATO sammiti davomida», dedi.

Stoltenberg «Ramshtayn» haqida: Bizga barqaror yordam kafolati kerak 

Bryusseldagi uchrashuv oldidan bir qator ommaviy axborot vositalari NATO UQKni Donald Trampning Amerika prezidenti etib saylanishi yoki boshqa ishtirokchi mamlakatlardagi «siyosiy o‘zgarishlar» xavfidan himoya qilish uchun Ukraina mudofaasi bo‘yicha AQSh boshchiligidagi «Ramshtayn» aloqa guruhidagi muvofiqlashtirish ishlarini o‘z zimmasiga olishi mumkinligini yozgan edi.

Yyens Stoltenberg «Ramshtayn» formati ishini va Ukrainani qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha ikki tomonlama tashabbuslarni olqishlashini ta’kidladi, biroq «uzoq muddatli va taxmin qilinadigan yordamni kafolatlash uchun kuchliroq asos yaratish zarurligini» qo‘shimcha qildi. 

Ukrainani qo‘llab-quvvatlashning yangi formatini yaratish, deydi u, Shimoliy Atlantika alyansi urushga kirishadi, degani emas. «NATO - mudofaa ittifoqi», deb ta’kidladi bosh kotib va RF boshlagan urushda Ukraina o‘zini himoya qilish huquqiga ega ekani, «Ukrainaning do‘stlari esa bu sa’y-harakatlarda uni qo‘llab-quvvatlashga haqliligi»ni qo‘shimcha qildi. «Moskva Ukrainadagi jang maydonida o‘z maqsadlariga erisha olmasligini tushunishi kerak», dedi Stoltenberg.